Kaszel u dziecka – co pomaga, a co może zaszkodzić?

Kaszel u dziecka zawsze traktuję poważnie. Nie czekam, działam od razu i w sprawdzony sposób, żeby kaszel szybko ustąpił i nie było dalszych problemów. Jakie są moje sposoby na kaszel u dziecka? I czego nigdy nie robię?

Doświadczenie nauczyło mnie, że kaszlu u dziecka nie można bagatelizować. Kaszel sam w sobie nie jest chorobą, ale objawem, który może nam wiele powiedzieć o rodzaju infekcji, z którą boryka się dziecko. Zanim jednak przejdę do moich sposobów, ważna rzecz. Jeśli kaszel pojawia się u niemowlaka, koniecznie wybierz się do pediatry, który osłucha maluszka i zaleci odpowiednie postępowanie.

W przypadku starszych dzieci również rekomenduję wizytę u lekarza, ale przynajmniej u nas w Warszawie, rzadko udaje się dostać termin tego samego dnia lub następnego. Dlatego też staram się pomóc dziecku z kaszlem i nie czekać z założonymi rękami, patrząc jak problem się nasila. Zawsze też umawiam córkę do pediatry, gdy kaszlowi towarzyszą inne objawy, zwłaszcza gorączka. Pamiętaj, że w przypadku nagłego pogorszenia można się udać na dyżur w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej lub na SOR, jeśli sytuacja jest bardzo poważna.

No dobrze, tyle tytułem wstępu. A teraz przejdźmy już do moich sposobów na kaszel u dziecka. Co pomaga, a co może zaszkodzić?

Sposoby na kaszel u dziecka

Kaszel to reakcja obronna naszego organizmu związana z podrażnieniem błony śluzowej górnych dróg oddechowych. Najczęściej jest objawem infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Warto ustalić rodzaj kaszlu (napadowy czy sporadyczny, mokry czy suchy, połączony z odkrztuszaniem czy bezproduktywny) i zaobserwować kiedy się nasila, a kiedy ustaje, czy wybudza dziecko w nocy.

Moja zasada nr 1

Jak już wspomniałam, nie bagatelizuję kaszlu ani przeziębień u moich dzieci. Gdy widzę, że dziecko źle się czuje, kaszle, zostawiam je na kilka dni w domu, żeby zobaczyć, czy infekcja się rozwinie i aby móc szybko zareagować. Nawet jeśli córka nie gorączkuje. Oczywiście wychodzimy na spacery, mam na myśli wolne od przedszkola i szkoły ;) Często to wystarcza i domowymi sposobami udaje mi się wyleczyć dziecko, nierzadko zanim przypada nasz termin na wizytę u pediatry.

Pisałam o tym więcej kilka lat temu:

Zostaję z dziećmi w domu przy „byle katarze”

Z takim towarzystwem przyjemnie zostać w domku ;)

Domowe soki i napary na kaszel

Z domowych sposobów na kaszel znam: sok malinowy z ciepłą wodą, syrop z cebuli, syrop z pędów sosny, herbatkę z kwiatu lipy, napar z czarnego bzu, napar z siemienia lnianego. Dzieciom powyżej 1 rż. można podać też łyżeczkę miodu, który łagodzi kaszel i kanapeczkę z wyciśniętym ząbkiem czosnku i solą. Wiadomo, czosnek to samo zdrowie :)

My z tego arsenału domowych środków na kaszel najczęściej wybieramy sok malinowy i syrop z cebuli. Czasami udaje mi się też przekonać dzieci do kubka ciepłej wody z miodem, cytryną i imbirem. Dbam też o to, by piły dużo wody, aby nawilżać gardło i łatwiej odkrztuszać zalegającą wydzielinę.

Cel: rozrzedzić i wykrztusić

Jeśli kaszel jest mokry i taki „odrywający” włączam syrop Hederasal polskiej marki Herbapol Wrocław, który rozrzedza zalegającą wydzielinę, rozkurcza oskrzela i działa wykrztuśnie.

To lek OTC (czyli dostępny bez recepty w każdej aptece) o udowodnionym naukowo działaniu, można go stosować już u 2-latków. Głównym składnikiem Hederasalu jest wyciąg suchy z liści bluszczu (łac. Hederae helicis folii extractum siccum), stąd nazwa. Podaję go do 7 dni, jeśli objawy się utrzymują, ale zwykle udaje nam się zwalczyć infekcję wcześniej. To najlepszy syrop tego rodzaju jaki stosowałam (u siebie również) i to od lat.

A co na lepszy sen?

Na noc przy kaszlu i problemach z górnymi drogami oddechowymi zawsze włączam na kilka godzin nawilżacz parowy, który nie tylko nawilża powietrze, ale też w pewnym stopniu oczyszcza je z drobnoustrojów, co jest pomocne przy infekcjach. Suche powietrze wzmaga kaszel i podrażnia gardło, dlatego warto nawilżać je do ok. 40-60%.

Dodatkowo oczywiście, jak zawsze w sezonie grzewczym, działają u nas oczyszczacze powietrza. Staram się dbać o to, żeby w pokoju było max. 20 st. C, co jednak nie jest takie łatwe (mimo przykręconego grzejnika), bo nawilżacz parowy podnosi temperaturę w pokoju, a ogólnie mamy ciepłe mieszkanie. Najlepsza temperatura do spania to 17-19 st. C. Koniecznie trzeba też regularnie wietrzyć.

Inhalacje tak, ale z głową

Bez konsultacji lekarskich stosuję u dzieci wyłącznie nebulizacje z soli fizjologicznej, jednak ostrożnie, bo czasem mogą nasilić odruch kasłania. Przy mokrym kaszlu używam soli hipertonicznej 3%, która rozrzedza śluz i ułatwia wykrztuszanie. Po inhalacji warto oklepać plecy dziecka dłonią ułożoną w „łódeczkę” od połowy pleców ku górze. Pomoże to oderwaniu zalegającej wydzieliny i może zapobiec znanej wielu rodzicom „sztafecie chorobowej”: katar – kaszel – zapalenie oskrzeli na mecie :(

Starszej córce przygotowuję czasem tradycyjne inhalacje nad garnkiem z bardzo ciepłą (parującą, ale nie bardzo gorącą) wodą i ręcznikiem na głowie:

na kaszel suchy – napar z rumianku lub woda z solą morską
na kaszel mokry – napar z tymianku i podbiału lub woda z kilkoma kroplami olejku eukaliptusowego

Domowe inhalacje pomagają nawilżyć błony śluzowe, rozrzedzić wydzielinę, a także udrożnić zatkany nos.

Sposoby na kaszel u dziecka – a co może zaszkodzić?

Wielokrotnie lekarze przestrzegali nas przed podawaniem dzieciom syropów hamujących kaszel. Zwykle są one reklamowane jak syropy przeciwkaszlowe na suchy kaszel i zawierają szereg substancji chemicznych, które mogą poważnie zaszkodzić dziecku. Przede wszystkim jednak trzeba pamiętać, że jest to leczenie objawowe, które nie działa na przyczynę kaszlu, a jedynie wycisza sam objaw. W konsekwencji może wydłużyć czas trwania choroby. Zaszkodzić, a nie pomóc.

Kolejną rzeczą, której nie polecam jest podawanie dzieciom mocnych leków na receptę, sterydów itp., które mamy w domowej apteczce po poprzednich chorobach. Stosowanie takich leków powinno być zawsze poprzedzone wizytą u pediatry, zbadaniem dziecka i zaleceniem lekarskim.

A jakie są Wasze domowe sposoby na kaszel u dziecka? Co się u Was najlepiej sprawdza?